زمان ظهور حضرت ولي عصر(عج) كي مي‌باشد؟
يكي از سؤالاتي كه همواره در طول تاريخ ذهن بسياري از مردم را به خود مشغول كرده اين است كه امام مهدي(عج) چه زماني ظهور مي‌كند و آيا براي ظهور وقتي تعيين شده است يا خير؟
پاسخ اين سؤال اين است كه براساس سخنان پيشوايان ديني وقت ظهور بر مردم مخفي است امام صادق ـ عليه السلام ـ در اين باره فرموده‌اند:
ما نه در گذشته براي ظهور وقتي تعيين كرديم و نه در آينده وقت تعيين مي‌كنيم.[1]
بنابراين كساني كه براي ظهور زمان مشخصي را تعيين مي‌كنند فريب‌كار و دروغگو هستند اين مطلب در روايات متعددي مورد تأكيد قرار گرفته است از جمله امام باقر ـ عليه السلام ـ به يكي از اصحاب خود كه از زمان ظهور سؤال كرد فرمودند:
وقتگذاران دروغ مي‌گويند، وقتگذاران دروغ مي‌گويند وقتگذاران دروغ مي‌گويند،[2] از اينگونه روايات به خوبي مي‌توان به اين نكته پي برد كه همواره در طول تاريخ كساني بوده‌اند كه با انگيزه‌هاي شيطاني براي ظهور زمان تعيين مي‌كرده‌اند و چنين افرادي در آينده نيز وجود خواهند داشت. به همين جهت پيشوايان معصوم ـ عليهم السّلام ـ از شيعيان خواسته‌اند كه در برابر كساني كه براي ظهور زمان تعيين مي‌كنند ساكت ننشينند بلكه در برابر اين انحرافات موضع‌گيري كرده و آنها را تكذيب كنند. امام صادق ـ عليه السلام ـ در اين زمينه به يكي از اصحاب خود فرمود:
اي محمد از تكذيب كردن كسي كه براي ظهور وقت تعيين مي‌كند هيچ پروايي نداشته باش چرا كه ما براي احدي وقت ظهور را تعيين نكرده‌ايم.[3]
راز مخفي بودن زمان ظهور:
مخفي بودن زمان ظهور حكمت‌هايي دارد كه برخي از آنها عبارتند از:
1 . تداوم اميد:
با مخفي بودن زمان ظهور منتظران همه عصرها همواره به رسيدن فرج اميد خواهند داشت و با اين اميد پيوسته و مداوم است كه مي‌توانند در برابر سختي‌هاي دوران غيبت مقاومت كنند به راستي اگر به شيعيان قرن‌هاي گذشته گفته مي‌شد كه ظهور در زمان شما رخ نمي‌‌دهد بلكه در آينده اتفاق مي‌افتد آنها با كدام اميد در برابر فتنه‌هاي روزگار خود مقاومت مي‌كردند و چگونه مي‌توانستند گذرگاه‌هاي تنگ و تاريك دوران غيبت را به سلامت پشت سر بگذارند؟
2 . اقدام مداوم براي زمينه‌سازي:
بدون ترديد انتظار سازنده كه از مهم‌ترين عوامل فعاليت و پويايي است تنها در ساية مخفي بودن زمان ظهور شكل خواهد گرفت زيرا با مشخص بودن زمان ظهور كساني كه مي‌دانند ظهور را درك نمي‌كنند انگيزه‌اي براي تحرك و زمينه‌سازي نخواهند داشت و به سكون و ركود روي خواهند آورد حال آنكه با پنهان بودن زمانها ظهور انسان‌هاي همة عصرها و دوران‌ها به اميد اينكه ظهور را در زمان خود ببينند تلاش مي‌كنند تا زمينه‌هاي ظهور را فراهم كنند و جامعة خود را به جامعه‌اي صالح و پويا تبديل مي‌كنند. به علاوه در صورت معين بودن وقت ظهور چنانچه به خاطر مصالحي ظهور در زمان وعده داده شده رخ ندهد و ظهور به تأخير بيفتد چه بسا افرادي در اصل اعتقاد به امام مهدي(عج) دچار ترديد شوند امام باقر ـ عليه السلام ـ در پاسخ به اين سؤال كه آيا ظهور وقت مشخصي دارد فرمود:
كساني كه وقت تعيين مي‌كنند دروغ مي‌گويند كساني كه وقت تعيين مي‌كنند دروغ مي گويند زماني كه موسي ـ عليه السلام ـ به دعوت پروردگار خود قومش را ترك كرد به آنها وعده داد تا سي روز ديگر برمي‌گردد اما وقتي كه خدا به آن سي روز ده روز ديگر افزود قوم او گفتند: موسي با ما خلف وعده كرده و كردند آنچه كردند (از دين برگشتند گوساله‌پرست شدند)[4]
در پايان تذكر اين نكته ضروري است كه منظور ما از مخفي بودن زمان ظهور اين است كه كسي نمي‌‌تواند بگويد امام مهدي(عج) در فلان روز يا فلان ماه و يا فلان سال ظهور مي‌كنند اما با توجه به علائمي كه در احاديث براي ظهور ذكر شده است با تحقق آن علائم مي‌توان به نزديك بودن زمان ظهور پي برد همچنانكه در زمان ما بسياري از آن علايم تحقق يافته‌اند و البته باز تأكيد مي‌كنيم كه نزديك بودن زمان ظهور غير از معين كردن روز يا ماه يا سال براي ظهور است كه در روايات متعددي از آن نهي شده است.
براي مطالعه بيشتر مي‌توانيد به كتاب امام مهدي از ولادت تا ظهور نوشته آيت الله محمدكاظم رفيعي قزويني رجوع كنيد.
امام صادق ـ عليه السلام ـ :
وقتگذاران دروغ گفتند، عجله‌كنندگان هلاك شدند و آنان كه تسليم ارادة خداوند بودند نجات يافتند.
غيبت نعماني، ص 304
[1] . شيخ طوسي، الغيبة، (قم: مؤسسه المعارف الاسلاميه، چاپ دوم، 1417) ص 425.
[2] . همان، ص 425.
[3] . همان، ص 426.
[4] . نعماني، الغيبة، (قم، انوار الهدي، چاپ اول، 1422) ص 305.
شرايط ظهور امام زمان (عج)